بررسی مقایسه ای تنوع ژنتیکی گاوهای بومی مازندرانی و گاوهای هلشتاین بااستفاده از نشانگرهای بین ریزماهواره ای ( issr)

هدف از این پژوهش، ارزیابی تنوع ژنتیکی موجود در گاوهای مازندرانی و مقایسه آن با نژاد هلشتاین با استفاده از نشانگرهای بین ریزماهواره ای (issr) بود. در مجموع از 175 حیوان، شامل 71 رأس گاو بومی مازندرانی (شامل 4 گله) و 104 رأس گاو هلشتاین نمونه گیری به عمل آمد. استخراج dna به روش استخراج نمکی بهینه یافته صورت گرفت. دو آغازگر ga)9c) و (ag)9c در واکنش pcr مورد استفاده قرار گرفتند و در مجموع تعداد 46 و 45 قطعه به ترتیب در دو نژاد مازندرانی و هلشتاین تولید گردید. بررسی الگوهای باندی نشان داد که تعداد قطعات چندشکل در نژادهای بومی و هلشتاین به ترتیب برابر 36 (6/76%) و 27 (96/65%) بود. بررسی تنوع ژنتیکی در بین گله های مختلف مازندرانی نیز نشان داد که کل تنوع موجود در گله های مختلف مازندرانی (ht)، تنوع موجود در داخل گله ها (hs) و تنوع بین گله ها (dst) به ترتیب 24/0، 21/0 و 03/0 بود. ضریب تمایز جمعیتی این گله ها نیز (gst) 118/0 بود که نشان می دهد سهم تنوع بین گله های مازندرانی از تنوع کل بسیار کم (8/11%) است. بررسی تنوع ژنتیکی و ترسیم درخت فیلوژنتیکی به دو روش استاندارد نئی و روش نااریب نئی نشان داد که گله های مازندرانی در یک گروه و گله هلشتاین در یک گروه کاملا? مجزا قرار دارند. شاخص های تنوع ژنتیکی شامل تعداد آلل مشاهده شده، تعداد آلل موثر، شاخص شانن و تنوع ژنی نئی نیز به ترتیب در نژادهای مازندرانی و هلشتاین 77/1 در برابر 66/1، 45/1 در برابر 40/1، 39/0 در برابر 36/0 و 26/0 در مقابل 24/0 بود. در مجموع نژاد مازندرانی تنوع ژنتیکی نسبتا بیشتری را نسبت به هلشتاین نشان داد. کاهش تنوع ژنتیکی در گاوهای نژاد هلشتاین ممکن است به دلیل انتخاب شدید و تلقیح مصنوعی در این نژاد باشد، در حالی که نژاد بومی کمتر تحت تأثیر انتخاب قرار گرفته است. آگاهی از سطح تنوع ژنتیکی که در نژاد مازندرانی مشاهده گردید، اطلاعات ارزشمندی را برای مدیریت ژنتیکی این نژاد بومی با توجه به برنامه های اصلاحی آینده با هدف اجتناب از بروز کاهش ناشی از همخونی و حفظ تنوع ژنتیکی فراهم نمود.